صفحه محصول - پروپوزال ارزیابی ارتباط بین فرسودگی شغلی و سلامت روانی کارمندان

پروپوزال ارزیابی ارتباط بین فرسودگی شغلی و سلامت روانی کارمندان (docx) 1 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 1 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

2505799-152856 دانشگاه آزاد اسلامي واحدعلي آباد كتول دنشکده مديريت و حسابداري ـ گروه مديريت پايان نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد M.A مديريت دولتي گرايش منابع انساني عنوان بررسي رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان خراسان شمالي و گلستان استاد راهنما دکتر حسينعلي بهرام زاده استاد مشاور هرمز مهراني نگارش صالح صالحي 5542-20262 چکيده فرسودگي شغلي سندرم رواني متشكل از خستگي عاطفي، مسخ شخصيت(واكنش منفي و عاري از احساسات نسبت به ارباب رجوع) و كاهش احساس كفايت مي‌باشد كه نگرش منفي نسبت به خود، شغل و ديگران ايجاد كرده و سلامت عمومي‌فرد را به خطر مي‌اندازد. هدف تحقيق حاضر بررسي ارتباط بين فرسودگي شغلي و سلامت عمومي‌كاركنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي مي‌باشد. اين مطالعه از نوع توصيفي ـ همبستگي است، جمعيت مورد مطالعه، كليه کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي بوده كه بدليل کم بودن حجم جامعه کليه کارکنان به تعداد 82 نفر از طريق پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوري اطلاعات شامل 2 پرسشنامه استاندارد بود: الف) پرسشنامه فرسودگي شغلي مسلچ (MBI) اين پرسشنامه كه از 22 گزاره جداگانه تشكيل شده است و سه جنبه فرسودگي شغلي (خستگي عاطفي، مسخ شخصيت وعدم كفايت شخصي) را مي‌سنجد. پرسشنامه بر اساس مقياس هفت درجه اي ليكرت تنظيم شده و با مقياس 0 تا 6 نمره گذاري شده است. ب)آزمون سلامت عمومي‌(GHQ-28) گلدبرگ، 1972، كه داراي 28 سؤال مي‌باشد و به بررسي سلامت عمومي‌فرد(در زير مقياس‌هاي سلامت جسماني، اضطراب، اختلال در كاركردهاي اجتماعي و افسردگي) مي‌پردازد كه با مقياس0 تا 3 نمره گذاري شده است. براي بررسي اعتبار پرسشنامه از ضريب آلفا کرونباخ استفاده شد که مقدار به ترتيب براي پرسشنامه فرسودگي شغلي و سلامت رواني برابر با 734/0 و 940/0 بود. براي تحليل داده‌ها از آمار توصيفي(فراواني، درصد) و آمار استنباطي(ضريب همبستگي اسپيرمن) استفاده شد. يافته‌هاي تحقيق نشان دادند که همبستگي معناداري بين فرسودگي شغلي و ابعاد آن (خستگي عاطفي، مسخ شخصيت وعدم كفايت شخصي) با سلامت عمومي‌مشاهده شد. کلمات کليدي: فرسودگي شغلي، خستگي عاطفي، مسخ شخصيت، احساس كفايت، سلامت عمومي فهرست مطالب عنوان صفحه TOC \o "1-5" \u فصل اول : کليات پژوهش 1-1 ) مقدمه PAGEREF _Toc379884702 \h 1 1-2 ) بيان مسئله PAGEREF _Toc379884703 \h 1 1-3 ) ضرورت و اهميت موضوع PAGEREF _Toc379884704 \h 3 1-4 ) اهداف تحقيق PAGEREF _Toc379884705 \h 5 1-4-1 ) هدف اصلي PAGEREF _Toc379884706 \h 5 1-4-2 ) اهداف فرعي PAGEREF _Toc379884707 \h 5 1-5 سوالات تحقيق PAGEREF _Toc379884708 \h 5 1-5-1 ) سوال اصلي PAGEREF _Toc379884709 \h 5 1-5-2 ) سوالات فرعي PAGEREF _Toc379884710 \h 5 1-6 ) فرضيات تحقيق PAGEREF _Toc379884711 \h 5 1-6-1 ) فرضيه اصلي PAGEREF _Toc379884712 \h 5 1-6-2 ) فرضيه‌هاي فرعي PAGEREF _Toc379884713 \h 6 1-7 ) روش تحقيق PAGEREF _Toc379884714 \h 6 1-7-1 ) نوع روش تحقيق PAGEREF _Toc379884715 \h 6 1-7-2 ) روش گردآوري اطلاعات PAGEREF _Toc379884716 \h 6 1-7-3 ) ابزار گردآوري اطلاعات PAGEREF _Toc379884717 \h 6 1-7-4 ) روش تجزيه و تحليل اطلاعات PAGEREF _Toc379884718 \h 7 1-7-5 ) حجم نمونه و روش نمونه گيري PAGEREF _Toc379884719 \h 7 1-7-6 ) قلمرو مکاني و زماني تحقيق PAGEREF _Toc379884720 \h 7 1-7-7) جامعه آماري PAGEREF _Toc379884721 \h 7 1-8 )تعريف مفاهيم و اصطلاحات PAGEREF _Toc379884722 \h 8 1-8-1 ) تعاريف نظري متغيرها PAGEREF _Toc379884723 \h 8 1-8-2 ) تعاريف عملياتي متغيرها PAGEREF _Toc379884724 \h 9 فصل دوم : مباني نظري و پيشينه تحقيق 2-1 ) مقدمه PAGEREF _Toc379884726 \h 11 2-2 ) تاريخچه فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884727 \h 12 2-3 ) تعاريف فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884728 \h 13 2-4 ) مدل‌هاي فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884729 \h 16 2-4-1 ) مدل فرسودگي شغلي مسلچ و جکسون PAGEREF _Toc379884730 \h 19 2-5 ) عوامل موثر در ايجاد فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884731 \h 20 2-5-1 ) عوامل فردي و بين فردي PAGEREF _Toc379884732 \h 23 2-5-2 ) عوامل سازماني PAGEREF _Toc379884733 \h 23 2-6 ) علائم فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884734 \h 24 2-7 ) پيامدهاي فرسودگي شغلي PAGEREF _Toc379884735 \h 25 2-8 ) سلامت رواني PAGEREF _Toc379884736 \h 29 2-9 ) تعريف سلامت رواني PAGEREF _Toc379884737 \h 29 2-9-1 ) الگوهاي عمده در تعريف سلامتي PAGEREF _Toc379884738 \h 29 2-9-2 ) ابعاد سلامت PAGEREF _Toc379884739 \h 30 2-10 ) سلامت رواني در محيط کار PAGEREF _Toc379884740 \h 39 2-11 ) اهميت سلامت رواني PAGEREF _Toc379884741 \h 39 2-12 ) وضعيت سلامت رواني در جهان و ايران PAGEREF _Toc379884742 \h 41 2-13 ) اصول سلامت رواني و ارتقاء آن PAGEREF _Toc379884743 \h 42 2-14 ) مشخصه‌هاي سلامت رواني PAGEREF _Toc379884744 \h 43 2-15 ) عوامل موثر در سلامت رواني PAGEREF _Toc379884745 \h 45 2-16 ) مدل‌هاي اندازه‌گيري سلامت رواني PAGEREF _Toc379884746 \h 46 2-16-1 ) مدل دراگوتيز و همکاران (1973) PAGEREF _Toc379884747 \h 46 2-16-2 ) مدل گلدبرگ و همکاران (1979) PAGEREF _Toc379884748 \h 46 2-16-3 ) مدل راتر و همکاران (1970) PAGEREF _Toc379884749 \h 47 2-16-4 ) مدل ريف و همکاران (1926) PAGEREF _Toc379884750 \h 47 2-17 ) نظريات مرتبط با سلامت رواني PAGEREF _Toc379884751 \h 49 2-17-1 ) نظريه زيگموند فرويد PAGEREF _Toc379884752 \h 49 2-17-2 ) نظريه کورت لوين PAGEREF _Toc379884753 \h 50 2-17-3 ) نظريه آدلر PAGEREF _Toc379884754 \h 50 2-17-4 ) نظريه ساليون PAGEREF _Toc379884755 \h 50 2-17-5 ) نظريه کارل راجرز PAGEREF _Toc379884756 \h 51 2-17-6 ) نظريه آلبرت اليس PAGEREF _Toc379884757 \h 52 2-18 ) پيشينه تحقيق PAGEREF _Toc379884758 \h 52 2-18-1 ) تحقيقات انجام شده داخلي PAGEREF _Toc379884759 \h 52 2-18-2 ) مطالعات انجام شده خارجي PAGEREF _Toc379884760 \h 58 2-19 ) رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني PAGEREF _Toc379884761 \h 62 2-20 ) چارچوب نظري تحقيق PAGEREF _Toc379884762 \h 62 فصل سوم : روش تحقيق 3-1 ) مقدمه PAGEREF _Toc379884764 \h 65 3-2 ) روش تحقيق PAGEREF _Toc379884765 \h 65 3-3 ) متغير‌هاي تحقيق PAGEREF _Toc379884766 \h 67 3-3-1 ) متغيير مستقل PAGEREF _Toc379884767 \h 67 3-3-2 ) متغير وابسته PAGEREF _Toc379884768 \h 67 3-4 ) تعاريف عملياتي متغيرها PAGEREF _Toc379884769 \h 67 3-5 ) جامعه و نمونه آماري PAGEREF _Toc379884770 \h 68 3-5-1 ) قلمرو مکاني تحقيق PAGEREF _Toc379884771 \h 68 3-5-2 ) قلمرو زماني تحقيق PAGEREF _Toc379884772 \h 68 3-5-3 ) جامعه آماري PAGEREF _Toc379884773 \h 68 3-5-4 ) نمونه آماري PAGEREF _Toc379884774 \h 69 3-6 ) روش گردآوري داده‌ها PAGEREF _Toc379884775 \h 69 3-6-1 ) روش کتابخانه اي PAGEREF _Toc379884776 \h 69 3-6-2 ) روش ميداني PAGEREF _Toc379884777 \h 69 3-7 ) ابزار اندازه‌گيري PAGEREF _Toc379884778 \h 70 3-8 ) پايايي و روايي پرسشنامه PAGEREF _Toc379884779 \h 72 3-8-1 ) روايي PAGEREF _Toc379884780 \h 72 3-8-1-1 ) روايي محتوا PAGEREF _Toc379884781 \h 73 3-8-1 ) پايايي PAGEREF _Toc379884782 \h 73 3-9 ) تجزيه و تحليل داده‌ها PAGEREF _Toc379884783 \h 75 3-9-1 ) آمار توصيفي PAGEREF _Toc379884784 \h 75 3-9-2 ) آمار استنباطي PAGEREF _Toc379884785 \h 75 3-9-2-1 ) آزمون ضريب همبستگي PAGEREF _Toc379884786 \h 75 فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده‌ها 4-1 ) مقدمه PAGEREF _Toc379884788 \h 78 4-2 ) تجزيه و تحليل توصيفي داده‌ها PAGEREF _Toc379884789 \h 78 4-2-1 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب استان PAGEREF _Toc379884790 \h 78 4-2-2 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب جنسيت PAGEREF _Toc379884791 \h 79 4-2-3 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب سن PAGEREF _Toc379884792 \h 79 4-2-4 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب تحصيلات PAGEREF _Toc379884793 \h 82 4-2-5 ) توزيع فراواني نمونه بر حسب سابقه خدمت PAGEREF _Toc379884794 \h 83 4-2-6 ) فراواني تحليل عاطفي، مسخ شخصيت و عدم موفقيت فردي آزمودني‌ها به تفکيک در هر استان PAGEREF _Toc379884795 \h 85 4-3 ) تجزيه و تحليل استنباطي داده‌ها PAGEREF _Toc379884796 \h 89 4-3-1 ) تحليل فرضيه‌هاي تحقيق PAGEREF _Toc379884797 \h 89 4-3-1-1 ) آزمون فرضيه اصلي PAGEREF _Toc379884798 \h 89 4-3-1-2 ) آزمون فرضيه فرعي اول PAGEREF _Toc379884799 \h 89 4-3-1-3 ) آزمون فرضيه فرعي دوم PAGEREF _Toc379884800 \h 90 4-3-1-4 ) آزمون فرضيه فرعي سوم PAGEREF _Toc379884801 \h 90 فصل پنجم : نتيجه گيري و پيشنهادات 5-1 ) مقدمه PAGEREF _Toc379884803 \h 93 5-2 ) نتايج حاصل از فرضيه اصلي تحقيق PAGEREF _Toc379884804 \h 93 5-3 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي اول تحقيق PAGEREF _Toc379884805 \h 93 5-4 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي دوم تحقيق PAGEREF _Toc379884806 \h 94 5-5 ) نتايج حاصل از فرضيه فرعي سوم تحقيق PAGEREF _Toc379884807 \h 94 5-6 ) بحث و تفسير PAGEREF _Toc379884808 \h 94 5-7 ) پيشنهادات پژوهش PAGEREF _Toc379884809 \h 97 5-7-1 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه اصلي PAGEREF _Toc379884810 \h 97 5-7-2 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي اول PAGEREF _Toc379884811 \h 98 5-7-3 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي دوم PAGEREF _Toc379884812 \h 98 5-7-4 ) پيشنهادهاي مربوط به فرضيه فرعي سوم PAGEREF _Toc379884813 \h 98 5-8 ) پيشنهاداتي براي پژوهش‌هاي آتي PAGEREF _Toc379884814 \h 99 5-9 ) محدوديت‌هاي پژوهش PAGEREF _Toc379884815 \h 99 منابع و مآخذ منابع فارسي PAGEREF _Toc379884819 \h 102 منابع انگليسي PAGEREF _Toc379884821 \h 106 پيوست الف ) پرسشنامه‌ها PAGEREF _Toc379884816 \h 109 ب ) نتايج خروجي Spss PAGEREF _Toc379884818 \h 113 فهرست جدول‌ها جدول 2ـ1 : خلاصه اي از پيشينه تحقيقات در مورد فرسودگي شغلي و سلامت رواني 61 جدول 3ـ1 : ضريب آلفاي کرونباخ پرسشنامه فرسودگي شغلي 74 جدول 3ـ2 : ضريب آلفاي کرونباخ پرسشنامه سلات رواني 74 جدول 4ـ1 : فراواني نمونه به تفکيک استان 78 جدول 4ـ2 : فراواني نمونه به تفکيک جنسيت 79 جدول 4ـ3 : فراواني جنسيت آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 79 جدول 4ـ4 : فراواني نمونه به تفکيک سن 80 جدول 4ـ5 : فراواني سن آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 80 جدول 4ـ6 : فراواني نمونه به تفکيک تحصيلات 82 جدول 4ـ7 : فراواني سطح تحصيلات آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 82 جدول 4ـ8 : فراواني نمونه به تفکيک سابقه خدمت 83 جدول 4ـ9 : فراواني سابقه خدمت آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 83 جدول 4ـ10 : فراواني تحليل عاطفي آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 86 جدول 4ـ11 : فراواني مسخ شخصيت آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 86 جدول 4ـ12 : فراواني عدم موفقيت فردي آزمودني هاي به تفکيک در دو استان 87 جدول 4ـ13 : ميانگين متغيرهاي تحقيق به تفکيک در دو استان 88 جدول 4ـ14 : نتايج آزمون همبستگي اسپيرمن بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني 89 جدول 4ـ15 : نتايج آزمون همبستگي اسپيرمن بين خستگي عاطفي و سلامت رواني 90 جدول 4ـ16 : نتايج آزمون همبستگي اسپيرمن بين مسخ شخصيت و سلامت رواني 90 جدول 4ـ17 : نتايج آزمون همبستگي اسپيرمن بين عدم موفقيت فردي و سلامت رواني 91 فهرست نمودارها نمودار 4ـ1 : درصد فراواني پاسخ دهندگان به تفکيک استان 81 نمودار 4ـ2 : درصد فراواني پاسخ دهندگان به تفکيک جنسيت 81 نمودار 4ـ3 : درصد فراواني پاسخ دهندگان به تفکيک سن 84 نمودار 4ـ4 : درصد فراواني پاسخ دهندگان به تفکيک سطح تحصيلات 84 نمودار 4ـ5 : درصد فراواني پاسخ دهندگان به تفکيک سابقه خدمت 85 فهرست شکل‌ها شکل 2ـ1: مدل مفهومي پژوهش (مدل مسلچ ـ گلدبرگ) 63 فصل اول کليات پژوهش )فصل اول : کليات پژوهش ) مقدمه همواره نحوه كار افراد و محيط آن مي‌تواند بر روي سلامت روان ايشان تأثيرگذار باشد و در نتيجه باعث ارتقا يا افت كاري ايشان مي‌گردد. زندگي لاجرم ما را در مواجهه با محرك‌هاي تنش زا قرار مي‌دهد و فشار رواني بسيار كم كه فشار رواني خفيف ناميده مي‌شود، مي‌تواند به اندازه فشار رواني بسيار زياد كه فشار رواني بسيار شديد نام دارد براي ما نامطلوب باشد. همچنين، فشار رواني مي‌تواند زندگي را سرشار از چالش و تهييج سازد. هنگامي‌كه خواست‌هاي يك موقعيت با توانايي‌هاي ما كاملاً جور درآيند مي‌توانيم يك حالت شنگولي را كه غرق شدن در كار ناميده مي‌شود، تجربه كنيم. در اين حالت حداكثر كارآيي را داشته و خود را با لذت در كارمان غرق مي‌كنيم. اكثر تحقيقات نشان مي‌دهند كه نگرش خوش بينانه در مواجهه با فقدان‌ها و شكست‌ها، سلامت روان را بالا مي‌برد، در حالي كه بدبيني تأثير منفي بر آن دارد. افكار ما به طور زيادي بر مشكلات هيجاني و شخصي مان تأثير مي‌گذارند. افكار منفي در خلق منفي و افسردگي رايج است و افكار مثبت در احساسات خوب و شاد نقش دارند. تجربيات نشان مي‌دهد زماني كه ما در مورد موقعيت‌ها به طرز خوشحال، غمگين و عصباني فكر مي‌كنيم، اغلب احساسات مربوطه به وجود مي‌آيند. در بسياري از بررسي‌ها معلوم شده است كه محيط بر كاركرد رواني ما تأثير مي‌گذارد(آندرورا، 1382). ) بيان مسئله آزمايشگاه فني و مکانيک خاک در سال 1334 براي اولين بار با نام شرکت مهندسين مشاور جان و مولم جهت تحقيق و مطالعه خاک هاي ايران در ساخت راه هاي اصلي تحت عنوان آزمايشگاه خاکشناسي در دانشکده فني دانشگاه تهران فعاليت خود را آغاز نمود و پس از 2 سال اين آزمايشگاه تحت نظر سازمان برنامه و بوسيله شرکت امان و ويتني براي مدت يکسال ديگر به کار خود ادامه داد و سپس مستقيماً زير نظر سازمان برنامه و با مسئوليتها و شرح وظايف جديد شروع بکار کرد. در سال 1342 به استناد مصوبه شماره 4296 هيئت وزيران با نام آزمايشگاه فني خاک شناسي تغيير نام يافت. در سال 1350 اين مرکز به دليل حجم بالاي پروژه هاي بخش عمراني، راه سازي و ساير پروژه هاي مرتبط با وزارت راه و ترابري با نام آزمايشگاه فني و مکانيک خاک به وزارت راه و ترابري انتقال يافت. در حال حاضر بصورت يک شرکت صد در صد دولتي فعاليت مي نمايد. خدمات اين آزمايشگاه طيف وسيعي از فعاليتها را شامل مي گردد از قبيل مطالعه ، طراحي ، محاسبه ، نظارت و مشاوره در موارد مکانيک خاک و سنگ ، راه ، فرودگاه ، بنادر ، راه آهن ، ژئوتکنيک و مقاومت مصالح بر اساس ضوابط سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور. يکي از موارد بيانيه ماموريت و چشم انداز شرکت آزمايشگاه فني و مکانيک خاک اصلاح و بهبود ساختار سازماني منابع انساني و مالي شرکت و همچنين ارتقا بهره وري ، بهبود کيفيت و زنجيره ارزش مي باشد و از آنجايي که منابع انساني جز لاينفک، اساسي و استراتژيک هر سازماني محسوب مي گردد، بنابراين يكي از مشكلات ناشي از محيط كار در شرکت هاي آزمايشگاه فني و مکانيک خاک، موضوع استرس مي‌باشد كه اگر به مدت زمان طولاني و به طور وسيع توسط شخص احساس شود، احتمال دارد نشانه‌ها شكل قطعي به خود بگيرد. و به مرحله فرسودگي زياد مي‌انجامد. بنابراين پديده رايج محيط‌هاي شغلي امروزي، موضوع فرسودگي شغلي مي‌باشد و آن به فشار رواني در محيط‌هاي شغلي اسناد مي‌شود كه امروزه اقدامات فراواني براي پيشگيري از آن در دست اجرا است. ولي همواره به ارتباط آن با تيپ‌هاي شخصيتي اشاره مي‌شود و مطرح مي‌شود كه برخي افراد خاص مستعد تجربه فرسودگي شغلي مي‌باشند (آل ابراهيم، 1377). امروزه، به دليل تغييرات شگرفي که فرسودگي شغلي مي‌تواند بر کيفيت زندگي شخصي، خانوادگي و سلامت عمومي‌و حرفه اي بر جاي بگذارد، به صورت يک مسأله جدي مدنظر قرار گرفته است (گرونهوك، 2000 به نقل از شعباني بهار، 1391). با توجه به اهميت موضوع و علاقه مندي محقق و کمبود تحقيقات با دو متغير موجود (فرسودگي شغلي و سلامت رواني) اين تحقيق در صدد شناسايي و تعيين رابطه بين فرسودگي شغلي و سلامت عمومي‌کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان خراسان شمالي و گلستان مي‌باشد. و لذا سوال اصلي پژوهش اين است که آيا بين فرسودگي شغلي با سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟ ) ضرورت و اهميت موضوع از آن جا كه مهمترين منبع هر سازماني نيروي انساني آن مي‌باشد، بايد به اين امر توجه كافي صورت پذيرد كه در دهه‌هاي اخير توجه به سلامت رواني و مطالعه آن گسترش فراوان يافته است، تا با شناخت منابع و عوامل زمينه ساز سلامت رواني بتوانند با آموزش روش‌هاي مقابله اي به افزايش اثربخشي فعاليت‌هاي افراد در سازمان بيافزايد و سنگ زير بناي سلامتي بيش تر و بهزيستي را بنا نهند. درباره ضرورت تحقيق بايد يادآور شدكه عدم وجود سلامت رواني اكثريت کارکنان يا قشر قابل توجهي از آن‌ها براي هر نظم اجتماعي و عملكرد سازماني نامطلوب است وگسترش آن باعث كمرنگ شدن تعهد فرد به ارز شها و اهداف سازماني مي‌شود و منشأ بسياري از نابهنجاري‌هاي اجتماعي ديگر است. از آن جا كه پيامدهاي نبود سلامت رواني براي سازمان و جامعه بسيار گرانبار است، بررسي رابطه فرسودگي شغلي با سلامت رواني در سازمان‌ها ضروري به نظر مي‌رسد. بنابراين مي‌توان پذيرفت كه فرسودگي در كار يك مشكل عمده بهداشت عمومي‌محسوب مي‌شود(مسلچ و همکاران، 2001) كه مي‌تواند سلامت عمومي‌فرد را تحت تاثير خود قرار دهد. از عوامل مؤثر در سلامتي مي‌توان به عوامل ژنتيكي و فردي مانند: سن، جنس، شغل و طبقه اجتماعي، عوامل محيطي، شيوه‌هاي زندگي مردم و وسعت و كيفيت ارائه خدمات اشاره كرد، بدين ترتيب فرسودگي شغلي نه تنها با بهداشت رواني يك شخص بلكه با ميزان بهره‌وري او نيز رابطه دارد و از طريق غلبه بر فرسودگي شغلي مي‌توان به ارتقاي بهداشت رواني و افزايش اثربخشي و بهره‌وري نيروي انساني كمك كرد(ناستي زايي و همکاران، 1387). از آنجا كه اغلب كاركنان هر سازمان يك سوم اوقات شبانه روز خود را در محيط كار مي‌گذرانند، فشارهاي كاري مي‌تواند يكي از مهمترين علل فرسودگي شغلي در اين افراد باشد و فرد مبتلا به فرسودگي شغلي مسلماً در تصميم گيري و برنامه ريزي، برقراري روابط با ديگران، شيوه اجرايي اثربخشي كار و در نهايت كارايي و بهره‌وري دچار مشكل خواهد شد. بنابراين مديريت بر فشارهاي روحي و رواني و به كنترل درآوردن اين پديده مخرب سهم اساسي و تأثيرگذار در روند موفقيت هر سازمان دارد. با توجه به اين كه اكثر تحقيقات انجام شده در ايران در زمينه فرسودگي شغلي به مباحثي از قبيل ميزان شيوع اين پديده و علل آن پرداخته است و هيچگونه تحقيقي در زمينه ارتباط آن با سلامت رواني كاركنان آزمايشگاه فني مکانيک خاک استان خراسان شمالي و گلستان انجام نشده است. بنابراين با توجه به اثرات منفي فرسودگي شغلي بر عملکرد فرد که به صورت کاهش درآمد و موثر بودن در محل کار، غيبت از محل کار، ترک حرفه، مشکلات خانوادگي و زناشويي، (استفاده از الکل و مواد مخدر)، افسردگي و حتي خود کشي مي‌باشد، شناخت اين سندرم و عوامل موثر در ايجاد آن و در نهايت پيشگيري از وقوع اين سندرم از اهميت خاصي برخوردار مي‌گردد. با توجه به اين مطالب برآن شديم تا شيوع ابعاد مختلف فرسودگي شغلي و رابطه سلامت رواني با فرسودگي شغلي در کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان خراسان شمالي و گلستان را بررسي نماييم. ) اهداف تحقيق ) هدف اصلي بررسي وجود رابطه معني‌دار بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني. ) اهداف فرعي بررسي وجود رابطه معني‌دار بين خستگي عاطفي و سلامت رواني. بررسي وجود رابطه معني‌دار بين مسخ شخصيت و سلامت رواني. بررسي وجود رابطه معني‌دار بين كاهش موفقيت فردي و سلامت رواني. سوالات تحقيق ) سوال اصلي آيا بين فرسودگي شغلي و سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان‌هاي خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟ ) سوالات فرعي آيا بين خستگي عاطفي و سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان‌هاي خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟ آيا بين مسخ شخصيت و سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان‌هاي خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟ آيا بين كاهش موفقيت فردي و سلامت رواني کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان‌هاي خراسان شمالي و گلستان رابطه وجود دارد؟ ) فرضيات تحقيق ) فرضيه اصلي بين فرسودگي شغلي با سلامت رواني رابطه معني‌داري وجود دارد. ) فرضيه‌هاي فرعي بين خستگي عاطفي با سلامت رواني رابطه معني‌داري وجود دارد. بين مسخ شخصيت باسلامت رواني رابطه معني‌داري وجود دارد. بين كاهش موفقيت فردي با سلامت رواني رابطه معني‌داري وجود دارد. ) روش تحقيق ) نوع روش تحقيق تحقيق حاضر به لحاظ هدف از نوع كاربردي و به لحاظ جمع‌آوري داده‌ها از نوع توصيفي و همبستگي مي‌باشد. ) روش گردآوري اطلاعات ( ميداني، كتابخانه‌اي و غيره... ) به منظور گردآوري اطلاعات بخش ادبيات تحقيق، از روش کتابخانه‌اي (از قبيل کتاب‌ها، مقالات و پايان نامه‌ها و...) و جهت جمع‌آوري داده‌هاي آماري از روش ميداني استفاده مي‌گردد. ) ابزار گردآوري اطلاعات (پرسشنامه، كارت مصاحبه، كارت مشاهده، كارت آزمون، فيش و غيره ) ابزار اصلي گردآوري داده‌ها پرسشنامه است. اولين ابزار مورد استفاده پرسشنامه مربوط به فرسودگي شغلي است، براي گردآوري داده‌ها و سنجش فرسودگي شغلي از پرسشنامه 22 سؤالي «فر سودگي شغلي مسلچ (MBI)» كه فرسودگي شغلي را در سه بعد شامل تحليل عاطفي، مسخ شخصيت و احساس كاهش موفقيت فردي مي‌سنجد، استفاده شده است. دومين ابزار مورد استفاده، پرسشنامه مي‌باشد که ابزاري استاندارد جهت اندازه‌گيري سلامت رواني است كه در بيشتر تحقيقات مورد استفاده قرار گرفته است. روايي و پايايي هر دو پرسشنامه در مطالعات مختلف مورد تاييد قرار گرفته است. پرسشنامه سلامت رواني(GHQ 28) اولين بار توسط گلدبرگ در سال 1972 تنظيم گرديد. داراي سه فرم 12،28 و 60 سوالي است که فرم 28 سؤالي اين پرسشنامه در پژوهش حاضر از آن استفاده مي‌شود داراي چهار مقياس A, B, C, D مي‌باشد و هر مقياس هفت پرسش دارد که چهار دسته از اختلالات غيرسايکوتيک، شامل: نشانگان جسماني، اضطراب و اختلالات خواب، اختلال در کارکرد‌هاي اجتماعي و افسردگي و گرايش به خودکشي را اندازه‌گيري مي‌کند. ) روش تجزيه و تحليل اطلاعات به منظور بررسي وجود ارتباط و نيز ميزان آن، بين متغيرها از آزمون همبستگي استفاده مي‌شود و به دليل اينکه در اين تحقيق متغيرها کيفي‌اند از آزمون همبستگي اسپيرمن به کمک نرم افزار Spss 16 استفاده مي‌گردد. ) حجم نمونه و روش نمونه گيري تعداد کل کارکنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي به تعداد 82 نفر مي‌باشد که به علت همگن‌تر شدن ترکيب، از تمامي‌کارکنان آزمايشگاه فني مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي استفاده مي‌گردد، بنابراين حجم نمونه برابر با حجم جامعه خواهد بود لذا گردآوري داده‌ها از طريق شمارش افراد (سرشماري) صورت مي‌گيرد. ) قلمرو مکاني و زماني تحقيق قلمرو مکاني تحقيق حاضر شامل کليه ادارات آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي بود و قلمرو زماني نيز تابستان و پاييز سال 1392 مي‌باشد. ) جامعه آماري جامعه آماري تحقيق حاضر شامل کليه کارکنان مستقر در اداره‌هاي آزمايشگاه فني و مکانيک خاک در استان گلستان و خراسان شمالي به تعداد 82 نفر مي‌باشد. )تعريف مفاهيم و اصطلاحات ) تعاريف نظري متغيرها فرسودگي شغلي: فرسودگي شغلي يك سازه چند بعدي است كه شامل خستگي(تحليل)عاطفي، خودگم كردگي(مسخ شخصيت) و احساس عدم موفقيت فردي مي‌شود(مسلچ و جکسون، 1981). و در ميان افرادي كه با مردم كار مي‌كنند به ميزان‌هاي متفاوت اتفاق مي‌افتد(هاکانن و همکاران، 2006). ـ تحليل عاطفي: تحليل عاطفي نوعي احساس تخليه ي جسمي‌و روحي است كه به واسطه فشارهاي شغلي ايجاد مي‌شود؛ به گونه اي كه فردي كه قبلاً داراي انگيزه، پرانرژي، سرزنده و پرنشاط بوده، احساس مي‌كند كارش خسته كننده و بي معنا شده است(اميري و همکاران، 1390). ـ مسخ شخصيت(بدبيني، فرديت زدايي): اين بعد با فقدان توجه شخص به ديگران، شيء انگاري آنها، بي توجهي به نيازهاي آنها و رفتار سنگدلانه همراه است. افراد مبتلا اين گونه خود را توصيف مي‌كنند كه « من نگران آن هستم كه اين شغل جنبه‌هاي عاطفي و هيجاني را در من تضعيف كند» (سارافينو، 1387: 518). ـ كاهش موفقيت فردي: كاهش موفقيت فردي به اين معناست كه فرد احساس مي‌كند عملكرد وي با موفقيت همراه نيست؛ در واقع مي‌توان گفت كه در اين رابطه موفقيت ادراكي مطرح است نه موفقيت واقعي (ليئتر و مسلچ ، 1998) در واقع احساس كاهش موفقيت فردي يك ارزيابي منفي از خود در رابطه با انجام كار است كه ناشي از كم شدن احساس شايستگي در انجام وظايف شخصي است. ـ سلامت رواني : سازمان جهاني سلامت، سلامت رواني را چنين تعريف مي‌کند: «سلامت رواني در درون مفهوم کلي سلامت قرار مي‌گيرد و سلامت رواني يعني توانايي کامل براي ايفاي نقش‌هاي اجتماعي، رواني و جسمي: سلامت تنها نبود بيماري و يا عقب ماندگي نيست» (گنجي، 1379). ) تعاريف عملياتي متغيرها ـ فرسودگي شغلي: جهت اندازه‌گيري فرسودگي شغلي از مدل فرسودگي شغلي مسلچ (MBI) استفاده شده است که فرسودگي را در 3 بعد اندازه‌گيري مي‌کند و در نهايت مجموع نمرات حاصل از پرسشنامه 22 سوالي فرسودگي شغلي مسلچ، ميزان فرسودگي شغلي کارکنان را مشخص خواهد نمود. ـ خستگي عاطفي: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ مي‌باشد که مجموع نمرات حاصل از 9 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي(گويه‌هاي 1، 2، 3، 6، 8، 13، 14، 16، 20 ) ميزان آنرا در کارکنان معين مي‌کند. ـ مسخ شخصيت: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ مي‌باشد که مجموع نمرات حاصل از 5 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي (گويه‌هاي 5، 10، 11، 15، 22) ميزان آنرا در کارکنان معين مي‌کند. ـ عدم موفقيت فردي: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ که مجموع نمرات حاصل از 8 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي (گويه‌هاي 4، 7، 9، 12، 17، 18، 19، 21 ) ميزان آنرا در کارکنان معين مي‌کند. ـ سلامت رواني: جهت اندازه‌گيري سلامت رواني از مدل سلامت عمومي‌گلدبرگ استفاده شده که سلامت رواني را در 4 بعد نشانگان جسماني، اضطراب و اختلالات خواب، اختلال در کارکرد‌هاي اجتماعي و افسردگي و گرايش به خودکشي مي‌سنجد و در نهايت مجموع نمرات حاصل از پرسشنامه 28 سوالي، سلامت رواني کارکنان را مشخص مي‌کند. فصل دوم مباني نظري و پيشينه تحقيق روش تحقيق )فصل سوم : روش تحقيق ) مقدمه هرگز نمي‌توان ادعا نمود و مطمئن بود که شناخت‌هاي بدست آمده حقيقت دارند زيرا زمينه شناخت مورد پژوهش نامحدود و آگاهي و روش‌هاي ما براي کشف حقيقت محدود هستند. حال اگر فرض بر اين باشد که هدف فعاليت‌هاي پژوهشي حقيقت جويي است و پژوهشگران با صداقت به دنبال اين هدف مي‌باشند آنچه را که ايشان انجام مي‌دهند و مي‌يابند. مي‌توان کوششي براي نزديکي به حقيقت دانست (رفيع پور، 1383: 80). دستيابي به هدفهاي تحقيق ميسر نخواهد بود، مگر زماني که جستجوي شناخت يا روش شناسي درست صورت پذيرد. « دکارت در اين رابطه روش را راهي مي‌داند که به منظور دستيابي به حقيقت در علوم بايد پيمود » ( خاکي، 1387: 194 ـ 193). اساس واقعي پژوهش علمي‌، تبيين رابطه ميان متغير‌هاست. دو روش اصلي که براي تعيين روابط در اختيار است معمولاً از چند جهت با هم تفاوت دارند. يکي از اين دو روش، روش توصيفي است و شامل مجموعه روشهايي است که هدف از آن توصيف کردن شرايط يا پديده‌هاي مورد بررسي است. اجراي تحقيق توصيفي صرفاً براي شناخت بيشتر شرايط موجود يا ياري دادن به فرايند تصميم گيري مي‌باشد ( سرمد و همکاران، 1387: 80). ) روش تحقيق منظور از روش تحقيق ترکيبي از مفهوم روش و تحقيق است و آن عبارت اند از مجموعه اي از قواعد، ابزار و راه‌هاي معتبر و قابل اطمينان و نظام يافته براي بررسي واقعيات، کشف مجهولات و دستيابي به راه حلها(گرجي، 1391: 103). به طور کلي روش‌هاي تحقيق را بر اساس معيارهاي هدف (بنيادي، کاربردي)، موقعيت(آزمايشگاهي، ميداني)، زمان(گذشته نگر، آينده نگر) و نحوه گردآوري داده‌ها(آزمايشي يا تجربي، توصيفي) تقسيم بندي مي‌کنند(گرجي، 1391). روش تحقيق مورد استفاده براي اجراي اين طرح از نظر هدف، کاربردي است زيرا تحقيقات کاربردي تحقيقاتي هستند که نظريه‌ها، اصول و فنوني که در تحقيقات پايه تدوين مي‌شوند را براي حل مسائل اجرايي و واقعي به کار مي‌گيرد، اين تحقيقات بيشتر بر موثرترين اقدام تاکيد دارد و علت‌ها را کمتر مورد توجه قرار مي‌دهند، اين تاکيد به واسطه آن است که تحقيقات کاربردي به سمت کاربرد علمي‌دانش هدايت مي‌شوند(خاکي، 1387، ص202). پژوهش حاضر نيز از نظر ماهيت و روش توصيفي ـ پيمايشي و همبستگي مي‌باشد. توصيفي از اين نظر که تحقيق حاضر وضع وجود را بررسي مي‌کند و به توصيف منظم و نظام يافته دار وضعيت فعلي آن مي‌پردازد. در اين گونه تحقيقات محقق سعي مي‌کند تا آنچه هست يا وضعيت موجود را بدون هيچگونه دخالت يا استنتاج ذهني گزارش دهد و نتايج عيني از موقعيت بگيرد(گرجي، 1391: 131). و پيمايشي از آن جهت که هدف شناخت صفات و ويژگي‌هاي، عقايد و نگرشها، رفتارها و ساير مسائل افراد يک جامعه از طريق مراجعه به آنهاست(گرجي، 1391: 134). همچنين پژوهش حاضر از نوع روش همبستگي يا همخواني است. در تحقيق همبستگي به بررسي وجود ارتباط بين دو گروه از داده‌ها پرداخته مي‌شود؛ اينها اطلاعاتي است که در خصوص دو يا چند متغير در يک جامعه تهيه شده است، در اين تحقيقات محقق مي‌خواهد بداند که آيا بين دو دسته يا دو گروه از داده‌ها همبستگي وجود دارديا خير؟(گرجي، 1391: 140) بنابراين رابطه بين متغييرها بر اساس هدف تحقيق تحليل مي‌گردد(سرمد و همکاران، 1387: 90). ) متغير‌هاي تحقيق ) متغيير مستقل متغير مستقل که آن را متغير محرک، درونداد و يا پيش بين و پيش فرض نيز مي‌نامند، متغيري است که محقق آن را در يک مسئله پژوهشي انتخاب، دستکاري و اندازه‌گيري مي‌کند تا تاثير يا ارتباط آن را با متغير ديگري بررسي نمايد(گرجي، 1391: 33). در اين تحقيق متغير مستقل فرسودگي شغلي است که بر اساس مدل فرسودگي شغلي مسلچ داراي سه بعد خستگي عاطفي، مسخ شخصيت و کاهش موفقيت فردي مي‌باشد. ) متغير وابسته متغير اصلي مورد توجه محقق است، و در حقيقت متغيري است که محقق آن را انتخاب و اندازه‌گيري مي‌کند تا تاثير متغير مستقل را بر آن بسنجد، لذا تغييرات آن تحت تاثير متغير مستقل قرار مي‌گيرد(گرجي، 1391: 35). در اين تحقيق متغير وابسته سلامت رواني است که بر اساس مدل سلامت عمومي‌گلدبرگ (GHQ-28) مي‌باشد. ) تعاريف عملياتي متغيرها ـ فرسودگي شغلي: جهت اندازه‌گيري فرسودگي شغلي از مدل فرسودگي شغلي مسلچ (MBI) استفاده شده است که فرسودگي را در 3 بعد اندازه‌گيري مي‌کند و در نهايت مجموع نمرات حاصل از پرسشنامه 22 سوالي فرسودگي شغلي مسلچ، ميزان فرسودگي شغلي کارکنان را مشخص خواهد نمود. ـ خستگي عاطفي: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ مي‌باشد که مجوع نمرات حاصل از 9 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي (گويه‌هاي 1، 2، 3، 6، 8، 13، 14، 16، 20 ) ميزان خستگي عاطفي کارکنان را معين مي‌کند. ـ مسخ شخصيت: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ مي‌باشد که مجوع نمرات حاصل از 5 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي (گويه‌هاي 5، 10، 11، 15، 22) ميزان مسخ شخصيت کارکنان را معين مي‌کند. ـ عدم موفقيت فردي: از ابعاد فرسودگي شغلي مدل مسلچ مي‌باشد که مجوع نمرات حاصل از 8 سوال پرسشنامه فرسودگي شغلي (گويه‌هاي 4، 7، 9، 12، 17، 18، 19، 21 ) ميزان عدم موفقيت فردي کارکنان را معين مي‌کند. ـ سلامت رواني: جهت اندازه‌گيري سلامت رواني از مدل سلامت عمومي‌گلدبرگ استفاده مي‌گردد که سلامت رواني را در 4 بعد نشانگان جسماني، اضطراب و اختلالات خواب، اختلال در کارکرد‌هاي اجتماعي و افسردگي و گرايش به خودکشي مي‌سنجد و در نهايت مجموع نمرات حاصل از پرسشنامه 28 سوالي، سلامت رواني کارکنان را مشخص مي‌کند. ) جامعه و نمونه آماري ) قلمرو مکاني تحقيق قلمرو مکاني اين پژوهش شامل کليه ادارات آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي مي‌باشد. ) قلمرو زماني تحقيق قلمرو زماني پژوهش حاضر تابستان و پاييز سال 1392 مي‌باشد. ) جامعه آماري « جامعه آماري » عبارت است از مجموعه اي از افراد، اشياء و يا چيزهايي که داراي حداقل يا صفت مشترک باشند که محقق مي‌خواهد به تحقيق درباره آنها بپردازد. معمولاً در هر پژوهشي جامعه مورد بررسي يک جامعه آماري است که پژوهشگر مايل است در باره صفت يا صفات متغير واحدهاي آن به مطالعه بپردازد(گرجي، 1391: 158). بنابراين با توجه به ماهيت تحقيق و موضوع مورد بررسي، جامعه آماري اين تحقيق را كليه كاركنان آزمايشگاه فني و مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي به تعداد 82 نفر مي‌باشد. ) نمونه آماري بدليل کم بودن تعداد نفرات جامعه آماري و همچنين به علت همگن تر شدن ترکيب، از تمامي‌کارکنان آزمايشگاه فني مکانيک خاک استان گلستان و خراسان شمالي استفاده مي‌گردد، بنابراين حجم نمونه برابر با حجم جامعه خواهد بود لذا گردآوري داده‌ها از طريق شمارش افراد (سرشماري) صورت مي‌گيرد. ) روش گردآوري داده‌ها اساس کار در تحقيق اطلاعات است چرا که در نتيجه جمع آوري داده‌ها و اندازه‌گيري متغييرهاي تحقيق است که مي‌توان به بررسي سوالات و فرضيه‌هاي تحقيق پرداخت لذا اگر داده‌هاي گردآوري شده نامناسب و يا غلط باشند مطمئناً نتايج تحقيق نيز اشتباه خواهد بود. انتخاب روش و ابزار گردآوري داده‌ها به ماهيت و نوع روش تحقيق بستگي دارد(گرجي، 1391: 205 ) ) روش کتابخانه اي مناسب ترين روش گردآوري اطلاعات به منظور آشنايي و شناخت مباني نظري موضوع و مطالعات مشابه (داخلي و خارجي) انجام شده روش كتابخانه اي بوده و نيز براي تهيه و تنظيم فصل دوم از اين روش استفاده شده است(گرجي، 1391: 205). ) روش ميداني دليل استفاده از روش ميداني اين است كه محقق براي گردآوري داده‌ها و اطلاعات مورد نياز خود ناگزير است به محيط واقعي در جامعه آماري مورد مطالعه برود و با مراجعه سازمان مربوطه و افراد موردنظر داده‌هاي مورد نياز خود را گردآوري كند(گرجي، 1391: 205). ) ابزار اندازه‌گيري انواع ابزارهاي گردآوري داده‌ها بر مبناي روش ميداني عبارتند از : آزمايشگاهي، پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده و صوتي و تصويري. ابزار اصلي گردآوري داده‌ها در اين تحقيق پرسشنامه است. پرسشنامه يکي از ابزارهاي رايج تحقيق و روشي مستقيم براي کسب داده‌هاي تحقيق است. پرسشنامه مجموعه اي از سوالات (گويه‌ها يا جملات) است که پاسخ دهنده با مشاهده آنها، پاسخ لازم را مي‌دهد و پاسخ‌هاي داده شده، داده‌هاي مورد نياز محقق را فراهم مي‌آورند(گرجي، 1391: 206) در پژوهش حاضر اولين ابزار مورد استفاده پرسشنامه مربوط به فرسودگي شغلي مي‌باشد. جهت جمع آوري اطلاعات مربوط به فرسودگي شغلي از پرسشنامه فرسودگي شغلي مسلچ و جكسون (MBI ) استفاده شد. اين مقياس اولين بار توسط مسلچ وجكسون در سال 1981 بكار برده شده است. مسلچ وجكسون شكل كنوني اين ابزار را، جهت ارزيابي فراواني و شدت زيرمقياس‌هاي سه گانه فرسودگي شغلي طراحي نموده اند. اين پرسشنامه رايج ترين ابزار اندازه‌گيري فرسودگي شغلي مي‌باشد و از 22 گويه جداگانه تشكيل شده كه هر سه زير مقياس فرسودگي شغلي را در بر مي‌گيرد. در اين ابزار 9 گويه مربوط به تحليل عاطفي (گويه‌هاي 1، 2، 3، 6، 8، 13، 14، 16، 20) 5 گويه مربوط به به مسخ شخصيت (گويه‌هاي 5، 10، 11، 15، 22) و 8 گويه مربوط به عدم احساس موفقيت فردي (گويه‌هاي 4، 7، 9، 12، 17، 18، 19، 21) مي‌باشد. ابزار مربوطه كه در طيف ليكرت درجه بندي شده است فراواني احساسات مربوطه را از صفر تا شش(هرگز، چند بار در سال، يكبار در ماه، چند بار در ماه، يكبار در هفته، چندبار در هفته وهرروز) و شدت اين احساسات را از صفر تا هفت (هرگز، خيلي كم، كم، گاهي، متوسط، اغلب، زياد وخيلي زياد) درجه بندي مي‌كند. که گويه‌هاي عدم احساس موفيقت فردي بطور معکوس نمره گذاري مي‌شوند. نمره بدست آمده در هريك از سه زير مقياس بر پايه نمره مرجع در دسته‌هاي بالا، متوسط و ضعيف قرار مي‌گيرد؛ همچنين اين ابزار در دو قسمت فراواني و شدت به طور جداگانه تحليل مي‌شود و نمرات ذيل چگونگي امتيازبندي اين ابزار را نشان مي‌دهد(رفيعي و همکاران، 1391: 26): احساس تحليل عاطفي : بالا: نمره بالاتر از 30 در مورد فرواني وبالاتر از 40 براي شدت متوسط: نمره 18 تا 29 در مورد فراواني و 26 تا 39 براي شدت ضعيف: نمره زير 17 براي فراواني و زير 25 براي شدت احساس مسخ شخصيت بالا: نمره بالاتر از 12 در مورد فرواني وبالاتر از 15 براي شدت متوسط: نمره 6 تا 11 در مورد فراواني و 7 تا 14 براي شدت ضعيف: نمره زير 5 براي فراواني و زير 6 براي شدت احساس عدم موفقيت فردي بالا: نمره زير 33 براي فراواني و زير 36 براي شدت متوسط: نمره 34 تا 39 در مورد فراواني و 37 تا 43 براي شدت ضعيف: نمره بالاتر از 40 در مورد فرواني و بالاتر از 44 براي شدت پرسشنامه فرسودگي شغلي به عنوان يك ابزار استاندارد، به كرات در ايران و در كشور‌هاي ديگر در تحقيقات مختلف مورد استفاده قرار گرفته و اعتبار و اعتماد آن مورد تاييد مي‌باشد. فيليان كه خود پرسشنامه مسلچ را به فارسي برگردانده اعتبار علمي‌آن را از طريق بررسي اعتبار محتوايي و پايايي آن را از طريق بازآزمايي و انجام آزمون همبستگي در ابعاد فراواني و شدت مشخص كرده است ميزان همبستگي متغيرها از 96%=r تا 83%=r بدست آمد و با توجه به اين امر پايايي پرسشنامه نيز مورد تأييد قرار گرفت. پايايي ابزار فرسودگي شغلي مسلچ در پژوهش‌هايي كه در ايران صورت گرفته، مشابه پايايي به دست آمده از منابع اوليه بوده است(رفيعي و همکاران، 1391: 26). دومين ابزار مورد استفاده، پرسشنامه سلامت رواني گلدبرگ (GHQ-28) مي‌باشد كه ابزاري استاندارد جهت اندازه‌گيري سلامت رواني است كه در بيشتر تحقيقات مورد استفاده قرار گرفته است. گلدبرگ و هيلر (1978) آلفاي کرونباخ اين پرسشنامه را 91/0 گزارش نمودند، همچنين ويلجو و همکاران (2007) ضريب آلفاي کرونباخ را براي آن 90/0 گزارش نمودند (ربيعي و همکاران، 1388). ) پايايي و روايي پرسشنامه ابزار سنجش بايستي از روايي و پايايي لازم برخوردار باشد تا محقق بتواند داده‌هاي متناسب با تحقيق را گردآوري نمايد و از طريق اين داده‌ها و تجزيه و تحليل آنها فرضيه‌هاي مورد نظر را بيازمايد و به سوال تحقيق پاسخ دهد(حافظ نيا، 1386: 154). ) روايي روايي از واژه «روا» به معناي جايز و درست گرفته شده و روايي به معناي صحيح و درست بودن است. مقصود از روايي آن است که وسيله اندازه‌گيري بتواند خصيصه و ويژگي مورد نظر را اندازه بگيرد (گرجي، 1391). اهميت روايي از آن جهت است که اندازه‌گيري‌هاي ناکافي و نامناسب مي‌تواند هر پژوهش علمي‌را بي ارزش و ناروا سازد. در پژوهش حاضر براي بررسي روايي ابزار اندازه‌گيري از روش روايي محتوايي استفاده شد. ) روايي محتوا در تحقيق حاضر، از روش اعتبار يا روايي مفهومي‌استفاده شده است. زيرا هنگامي‌که اعتبار تجربي امکان پذير نباشد يا مشکل بتوان از طريق تجربي يا عملي براي يک اندازه يا بافته اعتبار کسب کرد اعتبار مفهومي‌استفاده شده است و در واقع از طريق گواه و معيار‌ها محقق در پي آن بر مي‌آيد که نشان دهد که روا است مفهومي‌را اندازه گرفت (خاکي، 1387: 291ـ 288). براي روايي محتوا با رجوع به نظر متخصصان و اساتيد از روايي ابزار اندازه‌گيري، در سنجش متغير‌هاي تحقيق اطمينان حاصل شده است. كه در اين مرحله پرسشنامه‌ها با هم گرايي زيادي ميان نظرات اين متخصصان، تأييد شد و نظرات اصلاحي آنها در پرسشنامه بکار گرفته شد و بدين ترتيب اطمينان حاصل گرديد كه پرسشنامه همان ويژگي مورد نظر را مي‌سنجد. ) پايايي يک آزمون زماني داراي پاياني است که نمره‌هاي مشاهده و نمره‌هاي واقعي آن داراي همبستگي بالايي باشند (خاکي، 1387: 293 ). عوامل متعددي بر پاياني و روايي موثرند از جمله : 1 ) تعريف نشدن اصطلاحات 2) عدم توجيه پرسشگران 3) عدم تجانس و همگوني پاسخگويان 4) تغيير شرايط و زمينه‌هاي اجراي پرسشگري 5) وضعيت ظاهري و دروني ابزار 6) عدم تناسب مراحل مختلف فرايند تحقيق. پايايي ابزار عبارت است از اينکه اگر يک وسيله اندازه‌گيري که براي سنجش متغير و صفتي ساخته شده در شرايط مشابه در زمان و مکان ديگر مورد استفاده قرار گيرد، نتايج مشابهي از آن حاصل مي‌شود به عبارت ديگر ابزار پايا يا معتبر ابزاري است که از خاصيت تکرارپذيري و سنجش نتايج يکسان برخوردار باشد(حافظ نيا، 1386: 155). در پژوهش حاضر، براي تعيين پايايي آزمون از روش آلفاي كرونباخ استفاده شده است. اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه‌گيري از جمله پرسشنامه‌ها يا آزمون‌هايي که خصيصه‌هاي مختلف را اندازه‌گيري مي‌کنند به کار مي‌رود(سرمد و همکاران، 1387: 169). بدين منظور، نمونه اوليه 25 پرسشنامه پيش آزمون را شامل گرديد و سپس با استفاده از داده‌هاي به دست آمده از پرسشنامه‌هاي فوق و با نرم افزار آماري Spss ميزان ضريب اعتماد با روش آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه ضريب آلفاي كرونباخ پرسشنامه فرسودگي شغلي 734/0 و سلامت رواني 940/0 به دست آمد. اعداد فوق، بيانگر اين است كه پرسشنامه‌هاي مورد استفاده، از قابليت اعتماد يا پايايي لازم برخوردارند(جدول3ـ1 و 3ـ2 ). جدول 3ـ 1: ضريب آلفاي کرونباخ براي پرسشنامه فرسودگي شغلي(MBI) ضريب آلفاي کرونباختعداد آيتمتعداد پرسشنامه734/02225 جدول 3ـ 2: ضريب آلفاي کرونباخ براي پرسشنامه سلامت رواني (GHQ-28) ضريب آلفاي کرونباختعداد آيتمتعداد پرسشنامه940/02825 ) تجزيه و تحليل داده‌ها تجزيه و تحليل داده‌ها به عنوان يک فرآيند علمي، يکي از مجموعه فعاليتهاي اساسي هر کار تحقيق است(گرجي، 1391: 240). تجزيه و تحليل داده‌ها به معني طبقه بندي، تنظيم، پردازش، دستکاري و خلاصه کردن داده‌ها براي يافتن پاسخ سوالات تحقيق است. هدف از تحليل داده‌ها، تصفيه داده‌ها به شکل قابل فهم و قابل تفسير است به نحوي که بتوان روابط بين متغيرهاي تحقيق را مورد بررسي قرار داد(گرجي، 1391: 239). ) آمار توصيفي در اين روش محقق داده‌هاي جمع آوري شده را با استفاده از شاخص‌هاي آمار توصيفي خلاصه و طبقه بندي مي‌کند(گرجي، 1391: 243). در پژوهش حاضر پس از جمع آوري پرسش نامه‌ها، جهت توصيف داده‌ها از جدول فراواني، درصد فراواني، ميانگين، انحراف استاندارد، جداول و نمودارها استفاده شد. ) آمار استنباطي آمار استنباطي براي دو هدف به کار مي‌رود، يکي برآورد ويژگي‌هاي جامعه (پارامتر) از روي ويژگي‌هاي نمونه (آماره) و ديگري پيش بيني روابط يا تفاوت متغيرها(گرجي، 1391: 244). در اين پژوهش در سطح آمار استنباطي از آزمون همبستگي اسپيرمن به کمک نرم افزار Spss16 استفاده شده است. ) آزمون ضريب همبستگي آزمون ضريب همبستگي اسپيرمن زماني به کار مي‌رود که داده‌ها از نوع رتبه اي است و اندازه متغيرها به صورت رتبه اي تنظيم شده است(حافظ نيا، 1386: 244). به منظور بررسي وجود ارتباط و نيز ميزان آن، بين متغيرها از آزمون همبستگي استفاده مي‌شود و به دليل اينکه در اين تحقيق متغيرها کيفي‌اند از آزمون همبستگي اسپيرمن به کمک نرم افزار Spss 16 استفاده مي‌گردد. فصل چهارم تجزيه و تحليل داده‌ها منابع و مآخذ منابع فارسي ابراهيمي‌مقدم، حسين و فاطمه پوراحمد(1391). رابطه ابرازگري هيجاني و خودکارآمدي با فرسودگي شغلي در کارمندان شهرداري. فصلنامه علمي‌تخصصي طب کار دوره چهارم، شماره سوم، صص 72 ـ 62. اکبري، رامين، غفارثمر، رضا، کياني، غلامرضا و احمد رضا، اقتصادي(1390) اعتبار عاملي و ويژگي‌هاي روان سنجي پرسش نامه فرسودگي شغلي مسلچ(نسخه فارسي)فصلنامه دانش و تندرستي، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شاهرود. دوره 6، شماره 3، صص 8 ـ 1. اميري، مجتبي، اسدي، محمود رضا و فاطمه دلبري راغب (1390). بررسي وضعيت فرسودگي شغلي در ميان كاركنان بانك و ارايه راهكارهاي بهبود وضعيت آن. مديريت بازرگاني، دانشكده مديريت دانشگاه تهران، دوره 3 شماره 7، صص 37 تا 56. انيسي، جعفر، اسکندري، محسن، قرباني، زهره و الهه عبدالمحمدي(1389). عوامل فردي و سازماني مرتبط با فرسودگي شغلي در کارکنان نيروي دريايي. مجله علوم رفتاري، دور 4، شماره3، صص 253 ـ 249. آزاد، حسين(1374). مجموعه مقالات اولين سمينار استرس و بيماري‌هاي رواني، تهران، دانشگاه علامه طباطبايي. آقابابا، ع. (1380). توصيف ومقايسه سلامت رواني دانشجويان پسررشته‌هاي تربيت بدني وعلوم پزشكي دانشگاه‌هاي كردستان، پايان نامه كارشناسي ارشد. آل ابراهيم، فريدون (1377) ميزان شيوع سندرم فرسودگي شغلي و رابطه ي آن با تيپ‌هاي شخصيتي در معلمان ابتدايي و متوسطه ي شهر كرد. پايان نامه تحصيلي كارشناسي ارشد وزارت آموزش و پرورش معاونت تأمين و تربيت نيروي انساني، مركز آموزش عالي ضمن خدمت فرهنگيان. آندرورا، ساپنيگتون (1382) بهداشت رواني. ترجمه حميدرضا حسين شاهي برواني، انتشارات روان. باباپور، خير الدين ج. (1381). بررسي رابطه بين شيوه حل مسئله، شيوه حل تعارض و سلامت روان شناختي در ميان دانشجويان. رساله دکتري تخصصي روانشناسي؛ تهران: دانشگاه تربيت مدرس. بشليده، کيومرث و سيد اسماعيل،‌هاشمي‌شيخ شباني(1390). بررسي ارتباط ميان ابعاد مثبت و منفي عزت نفس با سلامت رواني از طريق نقش ميانجي گر فرسودگي شغلي در زنان متاهل و مجرد. فصلنامه مشاوره و روان درماني خانواده، سال اول، شماره 1، صص 100 ـ 82. پور اسلامي‌،م. ايار، س (1379)، واژه نامه ارتقاي سلامت، دفتر ارتباطات و آموزش بهداشت، معاونت بهداشتي وزارت بهداشت، درمان آموزش پزشکي. پورسلطاني، حسين. (1382). مقايسه سلامت عمومي‌جانبازان ومعلولين جسمي‌ورزشكار و غير ورزشكار ايران، رساله دكتري دانشگاه تربيت معلم تهران. حافظ نيا، محمد رضا(1386). مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم انساني، چاپ سيزدهم، تهران، نشر سمت. حسن زادي، زهرا(1385). بررسي ارتباط بين عوامل سازماني با ميزان تحليل رفتگي شغلي كاركنان سازمان بنادر و كشتيراني بندر انزلي؛ پايان نامه كارشناسي ارشد، به راهنمايي وردي نژاد فريدون.دانشگاه تهران، پرديس قم (دانشكده مديريت). حسيني، ا. (1368) تحليل درد جسمي‌و رواني و روش‌هاي جلوگيري از آن. مجله سلامت رواني. دوره 1، شماره 2. خاکي ، غلامرضا(1387). روش تحقيق با رويکرد پايان نامه نويسي. انتشرات بازتاب، تهران. خدا رحيمي، سيامک و قريب، عباس(1374)، مفهوم سلامت روانشناختي، تهران: نشر جاودان خرد. خليفه سلطاني، افتخارالسادات(1377) بررسي فرسودگي شغلي مديران آموزشي شهر اصفهان، پايان نامة كارشناسي ارشد مديريت آموزشي، دانشگاه اصفهان. ربيعي، مهدي، مولوي، حسين، کلانتري، مهرداد و حسين عظيمي(1388).رابطه بين نگرش‌هاي ناكارآمد و راهبردهاي مقابله اي با سلامت رواني. مجلة پژوهشهاي تربيتي و روانشناختي، دانشكدة علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه اصفهان، سال چهارم، شمارة دوم، شمارة پياپي ۱۰، صص 30 ـ 21. رستمي، عليرضا و همکاران، (1387)، بررسي رابطه فرسودگي شغلي و سلامت روان با نقش کنترل کنندگي جنسيت و تاب آوري در ميان معلمين ابتدايي، فصلنامه سلامت کار ايران، شماره 3 و 4. رسولي، زينب و رضا اسلامي(1392). بررسي رابطه رضايت شغلي و ويژگي‌هاي شخصيتي با سلامت رواني در کارکنان نيروي زميني ارتش. مجله علمي‌پژوهشي د انشگاه علوم پزشكي ارتش جمهوري اسلامي‌ايران. سال يازدهم شماره، 2، صص 101ـ96. رفيع پور ، فرامرز(1383).کندوکاوها و پنداشته ها ، مقدمه اي بر روشهاي شناخت جامعه و تحقيقات اجتماعي. چاپ چهاردهم،نشر شرکت سهامي انتشار ، تهران. رفيعي، فروغ، شمسي خاني، سيمين، زارعي، محمد رضا، حقاني، حميدرضا و سهيلا، شمسي خاني. (1391) ارتباط فرسودگي شغلي با مشخصه‌هاي فردي پرستاران. نشريه مركز تحقيقات مراقبتهاي پرستاري دانشگاه علوم پزشكي تهران (نشريه پرستاري ايران)، دوره 25، شماره 78، صص 33ـ 23. رمضاني نژاد، رحيم. (1376). شخصيت و ورزش، فصلنامه المپيك، سال پنجم، شماره‌هاي، 1و2. سارافينو، ادوارد پ (1387) روان شناسي سلامت، ترجمة ميرزايي و ديگران، تهران: رشد. ساعتچي، محمود(1387) بهداشت رواني در محيط كار، تهران: ويرايش. سپاه منصور، مژگان، شهريايري احمدي، منصوره و ناهيد شهامي‌(1391). رابطه بين کيفيت زندگي و فرسودگي شغلي معلمان. فصلنامه علمي‌ـ پژوهشي تحقيقات مديريت آموزشي، سال سوم، شماره سوم، صص 110 ـ 91. سرمد ، زهره، بازرگان، عباس و الهه حجازي (1387). روشهاي تحقيق در علوم رفتاري. نشر آگاه ،تهران. سهرابي، فرامرز و مريم، نوبخت (1379). بررسي رابطه بين سلامت رواني و پيشرفت تحصيلي دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران. تهران، اولين سمينار سلامت روان دانشجويان. شاکري نيا، ايرج (1391) آشفتگي اخلاقي، فرسودگي شغلي و بهداشت رواني در پرستاران شهر يزد. فصلنامه فقه پزشكي سال چهارم، شماره 11 و 12، صص 191 ـ 167. شاملو، سعيد. (1378) سلامت رواني، تهران، انتشارات، رشد. شعباني بهار، غلامرضا و محمد زمان کوناني (1391). رابطه بين فرسودگي شغلي با سلامت عمومي‌معلمان تربيت بدني استان لرستان. پژوهشهاي مديريت ورزشي و علوم حرکتي، سال دوم، شماره 3، صص 91 ـ 77. شفيع آبادي، عبداله و ناصري غلامرضا. (1385). نظريه‌هاي مشاوره و روان درماني، تهران: مرکز نشر دانشگاهي. شولتز، دوان؛ شولتز سيدني الن. (1381). نظريه‌هاي شخصيت. ترجمه : يحيي سيدمحمدي، تهران. صادقي بروجردي، سعيد(1382)، ارتباط بين عوامل فشارزاي شغلي با سلامت رواني جسمي‌و تحليل رفتگي اعضاي هيأت علمي‌تربيت بدني و علوم ورزشي دانشگاهاي کشور، رساله دکتري دانشگاه تربيت معلم، دانشکده تربيت بدني و علوم ورزشي. طاهري، نوراله، رشيدي اوندي، مجتبي، شاعري کريمي، زينب و محمد رضا سبيعي. (1392). بررسي رابطه ي فرسودگي شغلي و سلامت عمومي‌در معلمان دبيرستانهاي شهر آبادان در سال 1390. دو ماهنامه علمي‌ پژوهشي جنتاشاپير، دورهي چهارم، شماره 2، 169 ـ 159. عابدي، م. ر. (1383). شادي در خانواده، تهران، مطالعات خانواده. عباس زاده و ديگران. (1382) گزارش جهاني سلامت 2001. سلامت روان: درکي نو، اميدي نو. تهران: موسسه فرهنگي ابن سيناي بزرگ. عبدي ماسوله، فتانه، کاوياني، حسين، خاقاني زاده، مرتضي، و ابوالفضل مومني عراقي(1386). بررسي رابطه بي فرسودگي شغلي و سلامت روان : مطالعه در 200 پرستار. مجله دانشکده پزشکي، دانشگاه علوم پزشکي تهران، دوره 6، شماره 6، صص 75 ـ 65. عرفاني، نصرالله (1378) بررسي ميزان فرسودگي مشاوران مدارس، شور اي تحقيقات سازمان آموزش و پرورش استان كردستان. علي اکبري دهکردي، مهناز، شکرکن، حسين و طيبه محتشمي‌(1390). رابطه نقش جنسيتي با سلامت رواني و مؤلفه‌هاي آن در زنان شاغل. روانشناسي باليني و شخصيت، دوفصلنامه علمي‌– پژوهشي دانشگاه شاهد، سال سوم، شماره 5، 48 ـ 37. فرانکل، ويکتور اميل. (1375)، انسان در جستجوي معني، ترجمه: اکبر معارفي، تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. قادري، تيمور. (1381). آسيب‌هاي رواني و بهداشت روان در متون ايراني ميانه. انديشه و رفتار. سال 8، شماره 2: صص 79ـ73. قبادي، علي (1386)، بررسي رابطه بين سلامت عمومي‌و تحليل رفتگي دبيران تربيت بدني استان کرمانشاه. پايان نامه. کارشناسي ارشد، دانشگاه رازي کرمانشاه، ص 50. قدسي، علي محمد، افشار کهن، جواد و حامد ميهمي(1390) مطالعة رابطة بين عوامل اجتماعي و فرسودگي شغلي معلمان شهرستان قروه. مسائل اجتماعي ايران، سال دوم، شماره 2، صص 129 ـ 157. کاليمور. البطوي م. ا. (1379). مديريت عوامل رواني اجتماعي محيط کار. ترجمه براهني، م. ن. تهران، نشر. رسانش گرجي، محمد باقر(1391). روش تحقيق (ويژه مديريت و حسابداري). چاپ دوم ، تهران، انتشارات ارگ، 280 ص. گنجي، حمزه (1379) سلامت رواني، تهران، انتشارات ارسباران. لست، جان م(1367)، فرهنگ اپيدميولوژي (ترجمه ناصري، کيومرث) موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ص 90 ـ 89 مظلومي، سيد سعيد، سعيدي، معصومه،واحديان، محمد، جلال پور، زهرا و محمد علي کياني(1392). تاثير فرسودگي شغلي بر حمايت اجتماعي و عزت نفس پرسنل بهداشتي درماني شهرستان يزد. فصلنامه علمي‌تخصصي طب کار. دوره پنجم، شماره اول، صص 56 ـ 46. معنوي پور، داود. (1391). ساخت مقياس سنجش سلامت رواني دانشجويان. مطالعات روان شناختي، دانشکده علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه الزهرا، دوره 8، شماره 4، صص 31 ـ 9. مهري، علي و زينب صديقي صومعه كوچك(1390).بررسي وضعيت سلامت رواني وبرخي عوامل مرتبط با آن در دانشجويان دانشگاههاي سبزوار در سال 1388. مجله علوم پزشكي دانشگاه آزاد اسلامي، دوره 21، شماره 4، صص 304 ـ 298. ميرکمالي، س، م(1379). روابط انساني در آموزشگاه، چاپ دوم، تهران : يسطرون. ميلاني فر، بهروز. (1378). سلامت رواني(ويرايش دوم)، تهران، انتشارات قومس. ناستي زايي، ناصر، واعظي، مظفرالدين، ملازهي، اسماء و مهديه، هزاره مقدم (1387). بررسي رابطه فرسودگي شغلي با سلامت عمومي‌در كاركنان اداره كل مخابرات شهر زاهدان. طلوع بهداشت، فصلنامه پژوهشي دانشکده بهداشت يزد، سال هفتم، شماره سوم و چهارم، 57 ـ 49. نصيري وليک بني، فخر السادات، قنبري، سيروس، عمادي، سيدرسول و کريمي‌، ايمان(1391). رابطه بين سلامت سازماني دانشگاه‌هاي غرب کشور با سلامت رواني کارکنان آنها. انديشه‌هاي نوين تربيتي، دانشکده علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه الزهرا، دوره 8، شماره 3، صص 151 ـ 127. الواني، س. ا. (1382) مديريت و روانشناسي سازماني، ويرايش پنجم، تهران، انتشارات مرکز آموزش مديريت دولتي. وردي، م. (1381). رابطه کمال گرايي و سرسختي روان شناختي با سلامت رواني و عملکرد تحصيل در دانش آموزان دختر مرکز پيش دانشگاهي اهواز، پايان نامه کارشناسي ارشد رشته روانشناسي، دانشگاه شيد چمران اهواز، دانشکده علوم تربيتي و روان شناختي. هزارجريبي، جعفر و مهري، اسدالله (1391). تحليل رابطه سرمايه اجتماعي و سلامت رواني و اجتماعي. فصلنامه علوم اجتماعي شماره 59. صص 88 ـ 41. منابع انگليسي Aiken, L. Poghosyan and D. Sloane (2009) "Factor Structure of the Maslach Burnout Inventory: An Analysis of Data From Large Scale Cross-Sectional Surveys of Nurses from Eight Countries", International Journal of Nursing Studies, 46: 894–902. Berkels H, Henderson J, Henke N, Kuhn K, Lavikainen J, Lehtinen V, et al. Mental health promotion and prevention strategies for coping with anxiety, depression and stress related disorders in Europe: final report 2001-2003: Wirtschaftsverl. NW, Verlag für Neue Wiss.; 2004. Bower, P., Gilbody, S., & Barkham, M. (2006). Making decisions about patient progress: The application of routine outcome measurement in stepped care psychological therapy services. Primary Care Mental Health, 4, 21-28. Brad, M. C., W. Saundra, P. John & M. Adam (2008) "The Impact or Stress and Social Support on Burnout", Adult & Community College Education. Raleigh, North Carolina. Brannon, L., & Feist, J. (1996). Health psychology: An introduction to behavior and health. Brook/ Cole Publishing Company. Chambers, R., Gullone, E., & Allen, N. B. (2009). Mindful emotion regulation: An integrative review. Psychological Review, 29, 560-570. Coffey, K. A., & Hartman, H. (2008). Mechanisms of action in the inverse relationship between mindfulness and psychological distress. Complementary Health Practice Review, 13, 79-91. Craig CD, Sprang G(2010). Compassion satisfaction, compassion fatigue, and burnout in a national sample of trauma treatment therapists. Anxiety Stress Coping. May;23(3):319-39. De Silva P, Hewage C, Fonseka P(2009). Burnout: an emerging occupational health problem. Galle Med J.;14(1):52-5. Densten IL(2001). Rethinking burnout. Journal of organizational behavior;22: 833-847. Dick Margaret (1992). Burnout in doctorally prepared Nurse faculty. Journal. Ofn. Education. Vol.3, No.8. Dickinson-Bannack M, González-Salinas C, Fernández-Ortega M, Palomeque R, González-Quintanilla E, Hernández-Vargas I(2007). Burnout syndrome among Mexican primary care physicians.Archivos en Medicina Familiar.;9(2):75-9. Edlin, G, Golantry E, Brown KM.(1999) Health and wellness. London: Jones and Bartlett Publisher. Egyed, Carla & Short, Rick. Jay.(2006). Teacher self – Efficacy,Burnout, Experience and Decision to Refer a Disruptive student. School psychology international. V27, n4, P462 – 74. EVANS, S. PETER HUXLEY, CLAIRE GATELY, MARTIN WEBBER, ALEX MEARS, SARAH PAJAK, JIBBY MEDINA, TIM KENDALL and CORNELIUS KATONA(2006). Mental health, burnout and job satisfaction among mental health social workers in England and Wales. BRITISH JOURNAL OF P SYCHIATRY , 188: 75-80. Farah BakhshS, GholamrezayeeS, Nick P. I(2007). The survey of students' mental health in relation to academic factors. The Quarterly Journal of Fundamentals of Mental Health; 8, 33&34: 61_66. [Persian] Farber BA(2000). Introduction: Understanding and treating burnout in a changing culture. Journal of Clinical Psychology;56:589-594. Freadenberger J.J.(1975). The staff burnout syndrome in alternative institutions. Psychiatry, Theory, Research and practice. Vol 12, No.1. Gee, Susan B. , Croucher, Matthew J& Beveridge, J.(2010). 'Measuring Outcomes in Mental Health Services for Older People: An evaluation of the Health of the Nation Outcome Scales for elderly people (HoNOS65+)', Hakanen Jari J, Bakker Arnold B, Schaufeli Wilmar B. (2006). Burnout and work engagement among teachers. Journal of School Psychology 43. www. Elsevier. Com/locate/ tate Iqbal, F. & Farhana Abbasi (2013). RELATIONSHIP BETWEEN EMOTIONAL INTELLIGENCE AND JOB BURNOUT AMONG UNIVERSITIES PROFESSORS. ASIAN JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES. Vol. 2 No. 2, pp: 219-229. Jablkowska K, Borkowska A.(2005) Evaluation of the intensity of stress at work and burnout syndrome in the managers. Med Pr. 2005;6(6):439-44. Karger H. P. (1981) "Burnout as Alienation", Social Service Review, 55 (2): 270-283. Ksiazek I, Stefaniak TJ, Stadnyk M, Ksiazek J.(2011). Burnout syndrome in surgical oncology and general surgery nurses: a cross-sectional study. Eur J Oncol Nurs. ;15(4):347-50. Leiter MP, Maslach C.( 1998). Burnout. Encyclopedia of Mental Health;1:347-357. Marcks, B. A., & Woods, D. W. (2007). Role of thought-related beliefs and coping strategies in the escalation of intrusive thoughts: An analog to obsessivecompulsive disorder. Behaviour Research and Therapy, 45,2640-2651. Masalch C, Jackson SE(1984). Burnout in organizational settings. In: Oskamp S, editors. Applied social psychology annual: Vol.5. Applications in organizational settings. Beverly Hills, CA: Sage;. p.133-153. Maslach C, Goldenberg J.( 1988). Prevention of burnout: new perspectives. Appl Prevent Psychol.; 7:74-63. Maslach C, Schaufeli, W.B; Leiter, M.P.(2001). Job burnout. Annual Review Psychology 52:397-422. Maslach C. Jackson S. (1981) "The Measurement of Experienced Burnout", Journal of Occupational Behavior. 2: 99-113. Much. K, Amy L Swanson, and Richard L. Jazazewski (2005 ) "Burnout Prevention for Professionals in Psychology" Journal of Vocational Behavior, 71: 215-218. Naidoo J, Wills J.(2000) Health promotion (foundation for practice). UK: Bailiere Lindal Co; 6: 361-363. Nyklicek I, Pop V.J. (2005). Past and familial depression predict current symptoms of Professional burnout. Journal of Affective Disorders 88. www.elsevier. Com/locate/jad Oehler Jerri M & et al. (1991). Burnout, job stress, anxiety and perceived social support in neonatal nurses. Journal heart & lung. Vol. 20 (5pt.1). Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727. Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2006). Best news yet on the six-factor model of wellbeing. Social Science Research, 35, 1103-1119. Sherman DW.( 2004). Nurses' stress & burnout. How to care for yourself when caring for patients and their families experiencing life-threatening illness. Am J Nurs. 104: 48-56. Shirom, A. (2003). Job-related burnout: A review. In J. C. Quick, & L. E. Tetrick (Eds.), Handbook of occupational health psychology (pp. 245-264). Washington, DC: American Psychological Association. Shirom, A., Melamed, S., Toker, S., Berliner, S., & Shapira,I. (2005). burnout and health: Current knowledge and future research directions. In A. Anthoniou & C. Cooper (Eds.), New perspectives in occupational health (Vol. 20, pp. 269–309). London, U. K & Athens, Greece: Wiley and Greek Universities Publishing House Siegrist J, Marmot M(2004). Health inequalities and the psychosocial environment-two scientific challenges. Soc Sci Med ; 58 (8): 1463-73. PubMed PMID: 14759690. Singh, P. & Suar, D. (2013). Health Consequences and Buffers of Job Burnout among Indian Software Developers. Psychological Studies. Volume 58, Issue 1, pp 20-32. Soares J.F, Jablonska B (2004). Psychosocial experiences among Primary care Patients with and without musculoskeletal pain. Journal of Pain 8. www.EuropeanJournalPain.com. Springer, K. W., & Hauser, R. M. (2006). An assessment of the construct validity of Ryff’s scales of psychological well-being: Method, mode, and measurement effects. Social Science Research, 35, 1080- 1102. Tudor K. Mental health promotion: paradigms and practice. London ; New York: Routledge; 1996. xvi, 308 p. p W.H.O. (1996). Life skills education : planing for researchh devision of mental health & prevention of substance abuse. Geneva : W.H.O International Journal of Disability, Development and Education, 57: 2, 155 — 174. World Health Organization E(2005). Mental health action plan for Europe. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe. World Health Organization. (1998). Health Promotion Glossary, Geneva, January,p: 1. Yan J, Wang LJ, Cheng Q, Miao DM, Zhang LY, Yuan SP, (2008). Estimated mental health and analysis of relative factors for new Chinese recruits. Mil Med; 173 (10): 1031- 4. PubMed PMID: 19160625. Zare, Hossein., Abass Shayestefar and Zahra khaksari(2013). Analysis of the Relationship between Burnout and Mental Health in Female Practitioners. J. Life Sci. Biomed. 3(2): 161-166. Zimmerman, M., McGlinchey, J. B., & Chelminski, I. (2008). An inadequate community standard of care: Lack of measurement of outcome when treating depression in clinical practice. Primary Psychiatry, 15(6), 67-75. Abstract Job burnout is a mental syndrome consisting of emotional exhaustion, depersonalization (negative and without any emotional reaction to clients) and reduction of efficiency feeling which makes people have negatives attitude to themselves, their job and others and jeopardize the peoples general health. The purpose of this research is to survey the relationship between job burnout and general health of Sistan and Baluchestan telecommunication central office personnel. This is a descriptive-analytical study with stratified random sampling. The sample number was 82. The data collection instrument was questionnaire including 22 job burnout questions and 28 Goldenberg general health questions (GHQ-28). Meaningful correlation was found between the subjects' job burnout and their general health. Also there was correction between emotional exhaustion, anxiety and sleep disorder with general health; depersonalization with general health, anxiety and sleep disorder with job burnout and finally between incompetent personality with social relationship disorder. Regading the obvious relationship between job burnout and general health, it is necessary for organization managers to perform schedules for improving motivation, job satisfaction, self accomplishment and human relationship. Keywords: Job burnout, Emotional exhaustion, Depersonalization, Decreased personal accomplishment, General health.